Kultura i cywilizacja. Filozofia ich związku i historii rozwoju

Słowo "kultura" pochodzi od łacińskiegotermin oznaczający uprawę ziemi, a także wychowanie i rozwój. Początkowo wiązało się to z wiejskim trybem życia i interakcją z naturą. Odchodząc od tego znaczenia, pojęcie kultury w filozofii oznacza specyficzny sposób organizowania i rozwijania ludzkiej działalności życiowej, reprezentowanej przez produkty pracy materialnej i duchowej, oraz system pewnych uwarunkowań społecznych i wartości duchowych. Kultura jest często określana jako całość relacji ludzi do natury, społeczeństwa i samych siebie. Dla wygody formy kultury są podzielone zgodnie z historycznymi etapami rozwoju - na przykład starożytne, renesansowe itd. Z grup lub społeczności ludzi - narodowego, etnicznego lub wieloetnicznego, świata, kultury indywidualnej ...

Termin "cywilizacja" również ma łacinępochodzenia ma jednak znaczenie nie agrarne, lecz miejskie i związane jest z takimi pojęciami, jak obywatelstwo i państwo. Kultura i cywilizacja w filozofii mogą być bliskie znaczenia - na przykład słowo "cywilizacja" jest często używane jako synonim kultury. Ale, z reguły, w bardziej ścisłym tego słowa znaczeniu cywilizacja nazywana jest stopniem rozwoju społeczeństwa, który następuje po "barbarzyństwie", a także jest podzielona na historyczne etapy rozwoju (starożytne, średniowieczne ...). Można powiedzieć, że obie te koncepcje reprezentują dwie strony jednej całości.

Jednak aż do 18 wieku, społeczności naukowejfaktycznie żył bez pojęć "kultura" i "cywilizacja". Filozofia dość późno wprowadziła je do leksykonu i początkowo uznano je za synonimy. Jednak pomysły, które są bliskie tym koncepcjom w znaczeniu, istniały przez długi czas. Na przykład w Chinach, są one tradycyjnie oznaczoną słowem „Ren” (Konfucjusz), w starożytnej Grecji - „Paideia” (dobrych manier), w starożytnym Rzymie, nawet podzielone na dwóch słowach: „Civitas” (kontrast barbarzyństwo, cywilizacja), a „od Humanitas” ( edukacja). Ciekawe, że w średniowieczu koncepcja civitas była bardziej doceniana, aw renesansie - humanitas. Od XVIII wieku, kultura jest coraz częściej utożsamiane z ideałów Oświecenia w sferze duchowej i politycznej - Rozsądny i harmonijnych form rządu, nauki, sztuki i religii. Monteskiusz, Wolter, Turgot i Condorcet mecz w wyroku, że rozwój kultury odpowiada rozwoju rozumu i racjonalności.

Czy zawsze jest pozytywnie postrzegany przez myślicielikultura i cywilizacja? Filozofia Jean-Jacques'a Rousseau, współczesnego Oświecenia, daje negatywną odpowiedź na to pytanie. Uważał, że im dalej człowiek odchodzi od natury, tym mniej realnego szczęścia i naturalnej harmonii w nim. Ta krytyka miała wpływ na niemiecką filozofię, której klasycy próbowali zrozumieć te sprzeczności. Kant wysunął ideę, że problem jest złe lub dobre kultura i cywilizacja, można rozwiązać za pomocą „moralności świata”, niemiecka Romantycy Schelling i Genderlin starał się zrobić to z estetycznego intuicji i Hegel uważał, że wszystko rozwiązywalne w ramach filozofii absolutnej świadomości Duchu. Herder uważał, że wszystkie sprzeczności charakterystycznych dla historii kultury, jak rozwija się według typu (wschodni, antyczne, europejski), z których każdy osiąga swój szczyt, przekazując następujące osiągnięcia. Humboldt zasugerował, że jedną z najważniejszych cech kultury narodowej jest język, który tworzy ducha narodowego.

Jednak najczęściej jest to klasyczna niemiecka filozofiauznał rozwój kultury za proces jednoliniowy, a zatem jego pozycja nie obejmowała całej różnorodności, jaką daje globalna kultura i cywilizacja. Filozofia XIX wieku (zwłaszcza w osobie Neo-Kantian Rickert i Weber, a także przedstawiciele "filozofii życia") skrytykowała to stanowisko. Neokantyjczycy uznali, że główną istotą kultury jest świat wartości, które wymagają, aby człowiek należycie wykonał i wpłynął na jego zachowanie. Nietzsche przeciwstawiał się kulturze apolińskiej i dionizyjskiej, a Dilthey - dyskursywnym i intuicyjnym, nazywając pierwszy "rozrzedzonym płynem rozumu". Marksizm poszukiwał w kulturze i cywilizacji materialnej podstawy i charakteru grupy społecznej (klasowej).

Od końca XIX wieku rozpoczęła się także nauka o kulturzez punktu widzenia antropologii etnografii (Taylor), został stworzony metodą analizy strukturalnej kultury jako układ wartości, semiotics i lingwistyki strukturalnych (Levi Strauss). Do XX wieku charakteryzuje się takim kierunku filozofii kultury którego istota reprezentował symboli (Cassirerem), intuicji (BERGSON) lub archetypom (Jung). Filozofia kultury, a także przedstawiciele egzystencjalistów i hermeneutyki filozoficznej, widziana w każdym z lokalną kulturą, uniwersalnego znaczenia, który objawia się przy interpretacji jego symboli. Chociaż istnieje taka sytuacja, że ​​odrzuca takiego jak światowej kultury i cywilizacji. Filozofia Spengler i Toynbee wierzy upraw policentryzmu dowodów nieobecności w różnych cywilizacji i wspólnych uniwersalnych praw.